Skip to main content
  • Orobat, eskatu dio aurretiko hitzordua aukeran utz dezala, elektronikoki eta aurrez aurre nola funtzionatzen duen behar bezala jakinaraz dezala, baita ere zer kasutan ez den beharrezkoa erabiltzea
  • Arartekoak Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailari eskatu dio berrazter dezala aingiraren (angula fase gaztean) arrantza profesionalari buruzko araudia, aingira europarraren populazioa berreskuratzeko Europar Batasunaren Zuzenbideko eskakizunetara egokitzeko.

    Gomendioa kexa batek eragin zuen. Izan ere, Mutriku Natur Taldea ingurumena babesteko plataforma elkarteak kexa egin zuen eta zalantzan jarri zuen 77/2024 Dekretuaren legezkotasuna eta egokitasuna. Dekretu horren bidez baimendu zen lehenengoz Euskadin angula-arrantza profesionala, ordura arte aisialdirako bakarrik baimendutakoa.

    Elkarte horrek azaldu zuenez, angula arrantzatzeko araudiak kontuan hartu behar ditu aingiraren kontserbazio-egoera kritikotik eratorritako betebeharrak. Egoera hori nazioarteko zenbait erakundek aitortu dute, esate baterako, Itsasoa Ikertzeko Nazioarteko Kontseiluak. Kontseilu horrek behin eta berriz gomendatu zuen hilkortasun antropogenikoa zerotik ahalik eta gertuen mantendu zedila, eta horren murrizketak Europar Batasuneko Zuzenbidean jasota daude, zeinak aisialdiko arrantza debekatzen zuen eta orduan zegoen arrantza profesionala soilik mantentzea baimentzen zuen, murrizketa batzuekin.

    Arartekoak arretaz aztertu ditu europar aingiraren populazioa berreskuratzeko betebeharrari buruzko EBko araudia, EAEko aingira kudeatzeko plana eta arrantza profesionala ahalbidetzeko adostutako neurrien justifikazioa. Erakunde honen ustez, arrantza profesionalaren gaineko araudiak justifikazio egokia behar du, irizpide zientifikoetan oinarritutakoa, Europako araudian jasotako kontserbazio-betebeharrak betetzen dituena. Horregatik, Eusko Jaurlaritzari gomendatu dio berriz azter dezala angula-arrantzari buruzko araudia, Europako kontserbazio-neurrietara doitzeko, horren arrantza profesionala ahalik eta gehien mugatuz eta birpopulatzeko neurriak ziurtatuz.

    Aingira europarra kontserbazio kritikoko egoeran katalogatutako espezie bat da, eta hori berreskuratzea lehentasuna da nazioartean. Arartekoak gogorarazten du arrantza-kudeaketaren arloan hartzen diren erabakiek jasangarritasun ekologikoa, gardentasuna eta Europako indarreko ingurumen-araudia betetzea izan behar dituztela ardatz nagusi.

    Bestalde, Arartekoak bukatu du bere esku-hartzea Euskadiko Angulero Elkarteak egindako kexa batean. Elkarte horrek salatu zuen ez zegoela parte-hartzerik Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdearen Departamentuak onartutako Aingira Europarra Berreskuratzeko 2024-2034 Plan Integrala izapidetzean.

    Kasu horretan, Arartekoak onartzen du plan hori programatikoa eta ez arau-emailea dela eta, beraz, ez dituela bete behar xedapen orokorretarako eskatzen diren izapideak. Hala ere, bere iritziz, aldundiak informatu eta parte hartzera gonbidatu behar zituen interes-taldeen erregistroan inskribatuta dauden elkarteak, bereziki kontu handiko ingurumen-gai batean, hala nola egoera kritikoan dagoen espezie bat (aingira europarra) berreskuratzea.

    EBAZPENA


    Vitoria-Gasteiz, 2025eko ekainaren 11

  • Inés Ibáñez de Maeztu jarduneko arartekoa Eusko Legebiltzarreko Kultura, Euskara eta Kirol Batzordearen aurrean agertu da, Hizkuntza-eskubideen defentsan izandako esperientziaren, aurrera eramandako jardueren eta aurrera begira eman beharko liratekeen urratsen berri emateko

    INTERBENTZIOA

    Vitoria-Gasteiz, 2025eko ekainaren 11

  • Inés Ibáñez de Maeztu Izaguirre -orain arte bere ondokoa- izango da jarduneko arartekoa Eusko Legebiltzarrak titular berria aukeratu arte
  • 2025eko ekainaren 5a Arartekoak herritar guztiei eskatzen die #Plastikoek eragindako kutsadurarik gabe mugimenduarekin bat egin dezaten
  • Ararteko erakundeak gaitzespenik irmoena adierazten du joan den ostiralean, Bilbon, Jasmina Eva 13 urteko neskatoa erail zutelako, eta bere dolumina helarazten die haren familiari eta lagunei
  • Maiatzaren 26an eta 27an, Arartekoaren haurren eta nerabeen bulegoko eta nazioarteko gaien bulegoko bi teknikarik, parte hartu zuzten Luxemburgon, Haurren Defendatzaileen Europako Sarearen (ENOC) udaberriko mintegian, Luxenburgoko Haurren Defentsa Erakundeak antolatuta.


    Mintegiaren lehen egunean, haurrek osasun fisikorako duten eskubidearen babesari eta sustatzeari eskaini zitzaion, hori baita ENOCek 2025erako duen lanaren gai nagusia. Hala, Europako haurren eta nerabeen defentsa-erakundeetako ordezkariek gogoeta egin zuten haurrek osasun fisikoko zerbitzuetarako sarbidea izateari buruz eta bizimodu osasungarria sustatzeko dauden tresnei buruz.


    Mintegiaren bigarren egunean, defentsa erakundeek asiloa eskatzen duten haurren zaintza eta haiei kalitateko arreta ematearen gaia jorratu zuten, migrazioari eta asiloari buruzko EBko Itunaren testuinguruan, EMN Migraziorako Europako Sarearekin lankidetzan. Arartekoaren teknikariek, Kataluniako Síndic de Greuges eta Andaluziako Defentsa Erakundeko ordezkariekin batera (biak ENOCeko kideak), eta Kanarietako Komuneko diputatuaren laguntzarekin, hizlari gisa aritu ziren Espainiako lurraldean haur migratzaileen eta asilo-eskatzaileen kalitatezko arretak dituen erronkei buruzko mahai batean, bereziki, Andaluziako, Kataluniako, Euskadiko eta Kanarietako administrazio publikoei dagozkien betebeharrei erantzunez.

  • Asteburu honetan Arartekoko Nerabeen Kontseiluak beste bilera bat egingo du Donostiako Uba aterpetxean, urteko hirugarrena.

    Topaketa horretan, Kontseiluko neska-mutilek beren lana amaituko dute aurtengo aukeratu zen gaiari buruz: osasun fisikorako eskubidea.

    Aurreko urteetan bezalaxe, Kontseiluak ikasturte honetan burutu duen hausnarketa ENOC sareko haurren defentsa-erakunde batzuetako beste partaidetza-talde eta -kontseilu batzuen lanarekin batera egin da, ENYA –European Network of Young Advisors– proiektuaren barruan. ENYA programak 13 eta 17 urte bitarteko nerabeen partaidetza esanguratsua bultzatzen du, eta Arartekoko Kontseiluak bertan aktiboki parte hartzen du 2017. urteaz geroztik.

    Arartekoko Kontseiluak maiatzeko azken asteburu honetan Donostian adosten dituen proposamen eta gomendioak FORUM ENYA 2025era eramango dituzte bi ordezkarik. Forum hori Kroazian egingo da, uztailean, eta han gure ordezkariak Europako hainbat eskualdetako defentsa-erakundeetako kontseiluetako beste nerabe batzuekin elkartuko dira, lurralde bakoitzean egin dituzten gogoetak elkarri adierazteko.

    Vitoria-Gasteiz, 2025eko maiatzaren 30a
     

banner-institucion

ERAKUNDEA ETA ANTOLAKUNTZA

  • Herritarrei arreta ematen diegu administrazioaren jarduketa okerrei edo irregularrei buruzko kexak, salaketak edota kontsultak aurkezten dituztenean.
  • Kexak izapidetzen ditugu honako prozedura hau jarraituz:
    • administrazioari bere jarduketari buruzko informazioa eskatzen diogu.
    • jarduketa zuzena izan ez dela uste badugu gomendio bat egiten diogu jarduketa alda dezan eskatzeko.
    • ebazpenak web orrian argitaratzen ditugu.
  • Diagnostikoak egiten ditugu euskal administrazioen politika publikoei buruz. Herritarren eskubideak babestea dugu helburu. Batez ere pertsonarik ahulenen edota bazterkeria, bereizkeria edo gizarte-eskasia egoeran dauden pertsonen eskubideak babesten ditugu
  • Horretarako, txosten bereziak edo monografikoak egiten ditugu eta gomendio orokorrak ematen ditugu, aipaturiko politika hobetzeko.

  • Ikuskapen bisitak egiten ditugu herritarrentzako zerbitzuak eskaintzen dituzten zentroetan.
  • Gure gizarteko hainbat esparrutan jarduten duten elkarteekin eta erakundeekin (GKE) harremanetan gaude eta aldizkako bilerak egiten ditugu horiekin.
  • Hainbat ekintza eta forotan hartzen dugu parte. Gure helburua administrazioen politika publikoek eta jarduketek etengabe aurrera egitea eta hobetzea da, kalitatezko zerbitzuak eskainiz, eskubideez baliatzea bermatuz eta desparekotasunei, bereizketari, eskasiari eta gizarte bazterkeriari aurre eginez, baita horiek desagerraraziz ere.
  • Ekimenak garatzen ditugu herritarrak giza eskubideen inguruan sentzibilizatzeko eta konzientziatzeko.
  • Urtero, Arartekoak Eusko Legebiltzarrari bere urteko txostena aurkezten dio. Bertan, bere jarduketen eta jardueren berri ematen du.

Noiz jarri zaitezke harremanetan Arartekoarekin?

  • Administrazio publiko batek oker, behar ez bezala, edo modu irregularrean jardun duela edota legea hautsi duela uste duzunean. Administrazio horretan aurretiaz erreklamazio bat aurkeztea gomendatzen dizugu. Kasu guztietan, kexa espediente bat irekitzen dugu eta informazio horrek kexaren inguruan nola jardun duen aztertzen dugu.
  • Zure eskubide bat urratu dela uste duzunean. Ez du zertan administrazio zehatz baten jarduketatik etorri behar. Kasu horietan informazioa eta aholkuak ematen ahaleginduko gara.

Nola helarazi diezagukezu zure kexa?

  • Aurrez aurre: herritarrei zuzendutako arreta eskaintzen duten hiru bulegoetako edozeinetan.
  • Posta elektroniko bidez
  • Interneten bidez: webguneko inprimakiaren bidez
  • Posta edo fax bidez: idazki baten bidez

Zer zerbitzu eskaintzen ditugu?

  • Herritarrek aurkezten dituzten kontsultei buruzko aholkuak ematen ditugu.
  • Edozein pertsona edo erakundek aurkezten duen kexa eta eskaera jasotzen eta erantzuten ditugu.
  • Kexak izapidetzen ditugu.

Izapidetzeko onartutako kexa guztiak ebatziko dira. Baldintzak betetzen ez dituztenei informazioa eta aholkuak emango dizkiegu.

  • Erakundera jotzen duten pertsonei gure eskumenekoak diren gaien inguruko informazioa, arreta eta laguntza emango diegu.
  • Erakundera jotzen duten pertsonei gure eskumenekoak diren gaien inguruko informazioa, arreta eta aholkuak emango dizkiegu.
  • Ofiziozko jarduerak irekitzen ditugu.
  • Urteko txostena eta txosten monografikoak egiten ditugu.
  • Arartekoak egindako ebazpenen jarraipena egiten dugu horiek betetzen direla ziurtatzeko.
  • Ebazpenak, jarduketak, ikerketak, azterlanak, informazio-materialak eta argitalpenak zabaltzen ditugu, intimitaterako eskubideari buruzko araudia errespetatuz.
  • Prestakuntza eta hedapena ematen dugu administrazioaren aurrean herritarren oinarrizko eskubideak eta askatasun publikoak babesteko eta defendatzeko, bereziki, haurtzaroan eta nerabezaroan eragina duten eskubideak.
  • Administrazioaren jardun egokiak sustatu eta babesten ditugu, herritarrei administrazio egokirako eskubidea bermatzeko.
  • Beste erakunde, entitate publiko eta pribatu batzuekin elkarlanean aritzen gara, Arartekoari dagozkion funtzioak betetzearekin zerikusia duten gaietan.
  • Arartekoaren webgunearen bidez datu baseak eta dokumentuak kontsultatzeko aukera ematen dugu.
  • Ikerketa bekak ematen ditugu, deialdi publiko bidez, giza eskubideekin lotutako gaurkotasun gaiei buruz.
  • Herritarren eskubideen inguruko hausnarketarako eta partaidetzarako foroak (aurrez aurrekoak eta birtualak) sustatzen eta dinamizatzen ditugu. Pertsona adituen, giza erakunde, sozietate zibil eta administrazioen ordezkarien partaidetzarekin.

Honako hauek dira Ararteko erakundea osatzen dutenak:

Zuzendaritza taldea honako hauek osatzen dute:

  • Arartekoa
  • Arartekoaren ondokoa
  • Idazkaritza Orokorra
  • Gizarte Harremanetako, Azterlanetako eta Modernizazioko zuzendaria
  • Ekonomia eta aurrekontu kudeaketako eta langile eta administraziorako zuzendaria


Honako hauek jarduten dute Haur eta Nerabeen Bulegoan:

  • Bulegoko arduraduna
  • Arloko bi teknikari


Honako hauek egiten dute lan Naiozarteko Gaien Bulegoan:

  • Bulegoko arduraduna
  • Arloko teknikari bat


Laneko 28 arlo

  • Arloko hamaika teknikari arduradun
  • Arloko sei teknikari


Herritarrei zuzendutako arreta bulegoak

  • Hiru bulego: -Gasteiz, Bilbo eta Donostia
  • Bulego bakoitzean arduradun bat.


Zerbitzu administrazioak eta teknikoak

  • 23 pertsona
  • Telefono bidezko arreta, erregistroa, espediente eta kontsulten kudeaketarako administrazio laguntza, kontabilitatea, aurrekontuen eta langileen kudeaketa, dokumentuen itzulpena (gaztelania/euskara), informazio edo informatika sistemak, dokumentazioa, liburutegia, artxiboa, atezain zerbitzuak, ibilgailu ofiziala gidatzea, mantentze lanak, Arartekoarentzako administrazio laguntza, zuzendariak.


Arartekoaren langileak

  • Arartekoaren funtzionamendua arautzen duen legeak bi forma juridiko ezartzen ditu (Funtzio Publikoaren Euskal Legean oinarrituta) lanpostuak betetzeko: Karrerako funtzionarioak eta aldi baterako langileak

Karrerako funtzionarioak

  • Sarbidea: 
    • Eusko Jaurlaritzak deitutako lehiaketa-oposizio bidez
    • Arartekoari atxikitako langileak, Legebiltzarreko administrazioko langileen estatutuak arautzen dituenak
  • Lanpostu mota: Zerbitzu administrazioak eta teknikoak
  • Lanpostu kopurua: 19

Aldi baterako langileak

  • Sarbidea:
    • Arartekoak izendatzen ditu merezimendu eta gaitasun irizpideetan oinarrituta
    • Gehienak administrazio publikotik edota unibertsitatetik datoz
  • Lanpostu mota: Teknikoak, juridikoak eta bestelakoak
  • Lanpostu kopurua: 34

Arartekoaren langile batek:

  • Era esklusiboan egiten du lan. 
  • Bere jarduerak ez dira bateragarriak beste kargu batzuetan jardutearekin (irakaskuntza-jarduera batzuekin salbu).
  • Gizarte Segurantzaren erregimen orokorrari dagokio.
  • Ez du ordezkaritza sindikal propiorik, ezta pertsona sindikal askerik ere.

Arartekoaren erakundeak ez du lan eskaintza publiko propiorik.

  • Herritarrei arreta ematen diegu administrazioaren jarduketa okerrei edo irregularrei buruzko kexak, salaketak edota kontsultak aurkezten dituztenean.
  • Kexak izapidetzen ditugu honako prozedura hau jarraituz:
    • administrazioari bere jarduketari buruzko informazioa eskatzen diogu.
    • jarduketa zuzena izan ez dela uste badugu gomendio bat egiten diogu jarduketa alda dezan eskatzeko.
    • ebazpenak web orrian argitaratzen ditugu.
  • Diagnostikoak egiten ditugu euskal administrazioen politika publikoei buruz. Herritarren eskubideak babestea dugu helburu. Batez ere pertsonarik ahulenen edota bazterkeria, bereizkeria edo gizarte-eskasia egoeran dauden pertsonen eskubideak babesten ditugu
  • Horretarako, txosten bereziak edo monografikoak egiten ditugu eta gomendio orokorrak ematen ditugu, aipaturiko politika hobetzeko.

  • Ikuskapen bisitak egiten ditugu herritarrentzako zerbitzuak eskaintzen dituzten zentroetan.
  • Gure gizarteko hainbat esparrutan jarduten duten elkarteekin eta erakundeekin (GKE) harremanetan gaude eta aldizkako bilerak egiten ditugu horiekin.
  • Hainbat ekintza eta forotan hartzen dugu parte. Gure helburua administrazioen politika publikoek eta jarduketek etengabe aurrera egitea eta hobetzea da, kalitatezko zerbitzuak eskainiz, eskubideez baliatzea bermatuz eta desparekotasunei, bereizketari, eskasiari eta gizarte bazterkeriari aurre eginez, baita horiek desagerraraziz ere.
  • Ekimenak garatzen ditugu herritarrak giza eskubideen inguruan sentzibilizatzeko eta konzientziatzeko.
  • Urtero, Arartekoak Eusko Legebiltzarrari bere urteko txostena aurkezten dio. Bertan, bere jarduketen eta jardueren berri ematen du.

Noiz jarri zaitezke harremanetan Arartekoarekin?

  • Administrazio publiko batek oker, behar ez bezala, edo modu irregularrean jardun duela edota legea hautsi duela uste duzunean. Administrazio horretan aurretiaz erreklamazio bat aurkeztea gomendatzen dizugu. Kasu guztietan, kexa espediente bat irekitzen dugu eta informazio horrek kexaren inguruan nola jardun duen aztertzen dugu.
  • Zure eskubide bat urratu dela uste duzunean. Ez du zertan administrazio zehatz baten jarduketatik etorri behar. Kasu horietan informazioa eta aholkuak ematen ahaleginduko gara.

Nola helarazi diezagukezu zure kexa?

  • Aurrez aurre: herritarrei zuzendutako arreta eskaintzen duten hiru bulegoetako edozeinetan.
  • Posta elektroniko bidez
  • Interneten bidez: webguneko inprimakiaren bidez
  • Posta edo fax bidez: idazki baten bidez

Zer zerbitzu eskaintzen ditugu?

  • Herritarrek aurkezten dituzten kontsultei buruzko aholkuak ematen ditugu.
  • Edozein pertsona edo erakundek aurkezten duen kexa eta eskaera jasotzen eta erantzuten ditugu.
  • Kexak izapidetzen ditugu.

Izapidetzeko onartutako kexa guztiak ebatziko dira. Baldintzak betetzen ez dituztenei informazioa eta aholkuak emango dizkiegu.

  • Erakundera jotzen duten pertsonei gure eskumenekoak diren gaien inguruko informazioa, arreta eta laguntza emango diegu.
  • Erakundera jotzen duten pertsonei gure eskumenekoak diren gaien inguruko informazioa, arreta eta aholkuak emango dizkiegu.
  • Ofiziozko jarduerak irekitzen ditugu.
  • Urteko txostena eta txosten monografikoak egiten ditugu.
  • Arartekoak egindako ebazpenen jarraipena egiten dugu horiek betetzen direla ziurtatzeko.
  • Ebazpenak, jarduketak, ikerketak, azterlanak, informazio-materialak eta argitalpenak zabaltzen ditugu, intimitaterako eskubideari buruzko araudia errespetatuz.
  • Prestakuntza eta hedapena ematen dugu administrazioaren aurrean herritarren oinarrizko eskubideak eta askatasun publikoak babesteko eta defendatzeko, bereziki, haurtzaroan eta nerabezaroan eragina duten eskubideak.
  • Administrazioaren jardun egokiak sustatu eta babesten ditugu, herritarrei administrazio egokirako eskubidea bermatzeko.
  • Beste erakunde, entitate publiko eta pribatu batzuekin elkarlanean aritzen gara, Arartekoari dagozkion funtzioak betetzearekin zerikusia duten gaietan.
  • Arartekoaren webgunearen bidez datu baseak eta dokumentuak kontsultatzeko aukera ematen dugu.
  • Ikerketa bekak ematen ditugu, deialdi publiko bidez, giza eskubideekin lotutako gaurkotasun gaiei buruz.
  • Herritarren eskubideen inguruko hausnarketarako eta partaidetzarako foroak (aurrez aurrekoak eta birtualak) sustatzen eta dinamizatzen ditugu. Pertsona adituen, giza erakunde, sozietate zibil eta administrazioen ordezkarien partaidetzarekin.

Honako hauek dira Ararteko erakundea osatzen dutenak:

Zuzendaritza taldea honako hauek osatzen dute:

  • Arartekoa
  • Arartekoaren ondokoa
  • Idazkaritza Orokorra
  • Gizarte Harremanetako, Azterlanetako eta Modernizazioko zuzendaria
  • Ekonomia eta aurrekontu kudeaketako eta langile eta administraziorako zuzendaria


Honako hauek jarduten dute Haur eta Nerabeen Bulegoan:

  • Bulegoko arduraduna
  • Arloko bi teknikari


Honako hauek egiten dute lan Naiozarteko Gaien Bulegoan:

  • Bulegoko arduraduna
  • Arloko teknikari bat


Laneko 28 arlo

  • Arloko hamaika teknikari arduradun
  • Arloko sei teknikari


Herritarrei zuzendutako arreta bulegoak

  • Hiru bulego: -Gasteiz, Bilbo eta Donostia
  • Bulego bakoitzean arduradun bat.


Zerbitzu administrazioak eta teknikoak

  • 23 pertsona
  • Telefono bidezko arreta, erregistroa, espediente eta kontsulten kudeaketarako administrazio laguntza, kontabilitatea, aurrekontuen eta langileen kudeaketa, dokumentuen itzulpena (gaztelania/euskara), informazio edo informatika sistemak, dokumentazioa, liburutegia, artxiboa, atezain zerbitzuak, ibilgailu ofiziala gidatzea, mantentze lanak, Arartekoarentzako administrazio laguntza, zuzendariak.


Arartekoaren langileak

  • Arartekoaren funtzionamendua arautzen duen legeak bi forma juridiko ezartzen ditu (Funtzio Publikoaren Euskal Legean oinarrituta) lanpostuak betetzeko: Karrerako funtzionarioak eta aldi baterako langileak

Karrerako funtzionarioak

  • Sarbidea: 
    • Eusko Jaurlaritzak deitutako lehiaketa-oposizio bidez
    • Arartekoari atxikitako langileak, Legebiltzarreko administrazioko langileen estatutuak arautzen dituenak
  • Lanpostu mota: Zerbitzu administrazioak eta teknikoak
  • Lanpostu kopurua: 19

Aldi baterako langileak

  • Sarbidea:
    • Arartekoak izendatzen ditu merezimendu eta gaitasun irizpideetan oinarrituta
    • Gehienak administrazio publikotik edota unibertsitatetik datoz
  • Lanpostu mota: Teknikoak, juridikoak eta bestelakoak
  • Lanpostu kopurua: 34

Arartekoaren langile batek:

  • Era esklusiboan egiten du lan. 
  • Bere jarduerak ez dira bateragarriak beste kargu batzuetan jardutearekin (irakaskuntza-jarduera batzuekin salbu).
  • Gizarte Segurantzaren erregimen orokorrari dagokio.
  • Ez du ordezkaritza sindikal propiorik, ezta pertsona sindikal askerik ere.

Arartekoaren erakundeak ez du lan eskaintza publiko propiorik.

Bideoak