Skip to main content
  • Herritar bati galarazi egin zioten errenta-aitorpenarekin lotutako izapide bat egitea, aurretik hitzordurik eskatu ez zuelako. Gainera, ez zuen erantzunik jaso hasieran egin zuen erreklamazioaren gainean. 

    Arartekoaren ustez, aurretiazko nahitaezko hitzordua ezartzea ez dago justifikatuta interes orokorrari dagokionez, ez da oinarri juridiko argietan oinarritzen eta mugatu egin dezake herritarrek administrazioarekin aurrez aurre harremanak izateko duten eskubidea. 

    Horregatik, erakunde honek gomendio bat bidali dio Bizkaiko Foru Aldundiko Ogasun eta Finantza Sailari, ez dezan ezarri aurretiazko nahitaezko hitzordua edozein izapide aurrez aurre egiteko, batez ere administrazio-erregistroaren funtzioarekin lotutakoak.

    Arartekoak gomendatzen du aurretiko hitzorduaren sistema aukerakoa izan dadin eta horren eskuragarritasunari buruzko informazio publikoa eman dadin, sistema hori aholkularitza espezializatua behar duten izapideetarako erabiliko dela bermatuz, baina zerbitzu publikoetara aurrez aurre joatea oztopatu gabe. Neurri horren bidez, berdintasunaren, hurbiltasunaren eta zerbitzu publiko onaren printzipioak betetzea bermatu nahi da.

    EBAZPENA

    Vitoria-Gasteiz, 2024ko abenduaren 4a

  • Manuel Lezertua arartekoak Ingurumenari buruzko Biltzar Nazionaleko (CONAMA 2024) saio teknikoan esku hartu du, mugitzeko eskubidea bermatzeko hiri-estrategiak direla eta. “Mugikortasuna eztabaidan: mugikortasunaren kontzeptutik mugitzeko eskubidera” izenburuko eztabaida-mahaia izan du ardatz nagusi bere hitzaldiak eta, bertan, agerian jarri ditu hiri-mugikortasun jasangarrirako eskubidea babesteko esparrua eta botere publikoek hori sustatzeko dituzten betebeharrak. 

    Bere aurkezpenean, Lezertuak nabarmendu du garrantzitsua dela mugikortasun jasangarriari heltzea, ez bakarrik araudiaren ikuspegitik, baizik eta baita ere herritarren eguneroko bizipenetik. Esan duenez,"gai horrek kezkatzen nau eta axola dit, ararteko nahiz herritar gisa, eta batzuetan, txirrindulari gisa".

    Arartekoak Euskadin emisio gutxiko eremuen erregulazioa hobetzeko gomendio orokorreko ondorio nagusiak partekatu ditu, erakundeak arlo horretan egin duen ekarpen nagusietako bat baita. Ahalegin hori Arartekoak antolatutako foro baten bidez osatu zen, non hainbat erakunde, aditu eta herritarrek elkarrekin eztabaidatu baitzituzten Euskadin mugikortasun jasangarriak dituen erronkak eta aukerak.

    Lezertuak azpimarratu du herritarren parte-hartzeak funtsezko zeregina duela mugikortasun jasangarrirako estrategia eraginkorrak eta ekitatiboak eraikitzen, mugikortasun jasangarrirako eta garraiobideak aske aukeratzeko eskubidea babesten aurrera egiteko. Eskubide horiek Eusko Legebiltzarrak 2023. urtean onartutako Mugikortasun Jasangarriaren Legean jasota daude. 

    Era berean, azaldu du mugikortasun jasangarrirako eskubideak paradigma-aldaketa dakarrela berekin: mugitzeko eskubidetik mugitzeko askatasunera -horretarako norberari gehien komeni zaion modua aukeratuz- eta gizartearen eta ingurumenaren ikuspuntutik pertsonak modu jasangarrian mugitzea sustatzeko eskubidera. 

    Ingurumenari buruzko Biltzar Nazionala bi urtean behin egiten da eta erreferentea da Espainiako ingurumenaren jasangarritasunaren eremuan. Arartekoaren parte-hartzeak indartu egiten du Euskadik mugikortasun-politika publiko jasangarriak, inklusiboak eta herritarren ongizatean oinarritutakoak garatzeko duen konpromisoa.

    ARARTEKOAREN INTERBENTZIOA

    Vitoria-Gasteiz, 2024ko abenduaren 4a

  • 2024ko abenduaren 3a Egun honetan, gizarte bidezkoagoa eta barneratzaileagoa eraikitzeko dugun konpromisoa berresten dugu, non denek beren eskubideak berdintasunez baliatu eta beren potentziala garatu ahal izango duten
  • Arartekoak samin eta atsekabe handiz gaitzesten du Leonorren kontrako erailketa matxista, haren bikote ohiak tiroka bizia kendu baitzion ostiralean, Pasai Antxoko bere bizilekuan. 

    Matxismoaren ondoriozko krimen honek azalpenak eskatzen dizkigu gizarte gisa, eta kasu hori eta horren inguruabarrak zorrotz berrikustea eskatzen digu erakunde guztioi, honako hau ulertzeko: zergatik, Leonorrek salaketak egin arren, ezin izan duten emakume hori babestu eta ezin izan duten galarazi orain urte batzuk salatu zuen erasotzaileak azkenean bera hiltzea.  

    Arartekoak bat egiten du Leonorren seme-alaben, senideen eta lagunen saminarekin. Haiek, hemendik aurrera, erakundeek eman diezaieketen laguntza guztia jaso beharko dute, batez ere krimen horrek beren bizitzetan sortutako kaltea ahal den neurrian konpontzeko.

    Erakunde honek jendaurrean salatzen du, berriro ere, matxismo hiltzaileak eragin guztiz kaltegarria izaten jarraitzen duela emakumeen bizitzetan, eta euskal gizarte osoari eta bere erakundeei eskatzen die irmoki konprometitu daitezela egiturazko gaitz horren kontra eta ideologia eta balio matxisten kontra borrokatzen, hiltzen duen indarkeriaren azken kausa baita. 

    Arartekoak bide horretan lanean jarraituko du, sendo eta modu nekaezinean, matxismoaren adierazpen guztiak salatzen eta emakumeen eta umeen giza eskubideak babesteko duen konpromisoa egunero berritzen, emakumeen eta gizonen berdintasunaren alde.

    Vitoria-Gasteiz, 2024ko abenduaren 2a

  • Arartekoaren proposamen horrek kexa batean du jatorria. Erdi-askatasuneko erregimenean zeuden bi atzerritar, hirugarren sektoreko erakunde bateko baliabideen erabiltzaileak, kexu ziren Bizkaiko espetxean hirugarren graduan sailkatutako atzerritarren edo baldintzapean askatutakoen identifikazio-dokumentazioa atxikitzeko prozedurengatik.
  • Manuel Lezertua arartekoa Arabako Batzar Nagusietako Berdintasun, Euskara eta Gobernantza Batzordearen aurrean agertu da, Elkarrekin Araba-Podemos/Ezker Anitza-IU/Berdeak Equo/Alianza Verde y EH Bildu batzarkide-taldeek egindako eskaerari jarraituz, aurretiko hitzorduaren funtzionamendu egokia azaltzeko.

    AGERRALDIA  

    Vitoria-Gasteiz, 2024ko azaroaren 21a

  • Antolaketa arrazoiak direla eta, 2024ko azaroaren 21ean, osteguna, itxita egongo dira herritarrei arreta zuzeneko bulegoak.
  • Plentziako oporretako egoiliar batzuek Ararteko adierazi zioten ez zeudela ados aparkatzeko sistema arautuaren alderdi batzuekin.

    Haien iritziz, araudiak tratu-desberdina ematen die alde batetik, Plentzian ibilgailua erregistratuta duten eta bertan erroldatuta daudenei, eta bestetik, udalerri horretan bigarren etxebizitza duten eta erroldatu gabe daudenei, beren ibilgailuak han erroldatuta ez dituztenei.

    Kexagileek uste dute udalak tratu desberdina ematen diela bertan erroldatutakoei eta araudi hori ezartzen den garaian (uztailaren 1etik irailaren 8ra) udalerri horretan egoten diren erroldatu gabeko egoiliarrei. Era berean, adierazten dute udalak udalerriaren erdigunean ia aparkatzeko aukerarik gabe utzi duela talde hori, aparkalekuak bertakoentzat bakarrik gordetzen direlako.

    Bestalde, Metroan dagoen aparkalekua bertakoentzat bakarrik dela diote, eta Gorlizeko, Barrikako eta Lemoizko bizilagunek ezin dutela erabili, nahiz eta autobus-zerbitzua eskasa izan eta gaueko 10etan bukatu. Portuari dagokionez, bi orduko muga duten (eremu urdina) lau aparkaleku sortu omen dituzte, baina denbora hori ez omen da nahikoa aparkatzeko, deskargatzeko eta itsasora irteteko.

    Azkenik, udalaren atzealdean dagoen lurzati bat aipatu dute. Beraien esanean, Foru Aldundiaren jabetzakoa da eta bertakoek soilik erabiltzeko eremutzat kalifikatu da.

    Udalari informazioa eskatu ondoren, hark txosten bat igorri zion Arartekoari. Bertan adierazi zuen ez zela egia bisitariek aparkatzeko aukerarik ez zutenik; errepikatu zuen udako hilabeteetan arazoak sortzen zaizkiela udalerrian 12 hilabetez bizi direnei, bertan lan egiten dutenei edo mugikortasun urriko txartela dutenei; eta berriz aipatu zuen berdintasun printzipioa ezin dela ezarri ekitate printzipioa kontuan hartu gabe.

    Arartekoaren aburuz, honako helburu hau dute aparkaldi mugatuko sistemen araudietan ezartzen diren egoiliar-araubideek: egoiliarrek beren bizilekutik gertu aparkatu ahal izatea, sistema horiek ezartzen dituzten eragozpenak izan gabe. Informazio-eskaeran gogoeta hori helarazi arren, udalak ez du horretaz ezer adierazi. 

    Erakunde honek uste du udalaren azalpenek ez dutela justifikatzen egoiliar talde bati eta besteari ematen zaien tratu desberdina, neurri horren helburua kontuan hartuta. 

    Horregatik, Plentziako Udalari gomendatu dio zerbitzu hori berrikus dezala, bertan erroldatutakoei eta oporretako egoiliarrei ematen dien tratu desberdinari dagokionez.

    EBAZPENA

    Vitoria-Gasteiz, 2024ko azaroaren 12a
     

Vitoria-Gasteiz
Ararteko

Herriaren Defendatzaileen Koordinaziorako XXXVII. Jardunaldiak

Defentsa-erakundeen lana administrazio onerako eskubidea sustatzeko
 

Urriaren 29an eta 30ean, Gasteizko Villa Suso jauregian egingo dira Herriaren Defendatzaileen Koordinaziorako XXXVII. Jardunaldiak. Arartekoak antolatu ditu, izenburu honekin: “Defentsa-erakundeen lana administrazio onerako eskubidea sustatzeko”. 

Topaketa hori urtero egiten da, defentsa-erakunde guztien lankidetza-harremanak sendotzeko, eta bertara joango dira Espainiako herriaren defendatzailea eta Estatuko 9 defendatzaile autonomiko, beren lantaldeetako kideekin batera.

Edizio honetan, administrazio ona sustatzea izango da hizpide. Zeharkako gaia da administrazioen jardueran, eta garrantzi handia du pertsonen bizitzan eta administrazio horiekin dituzten harremanetan. 

Administrazio ona erabakigarria da herritarrek erakunde publikoetan duten konfiantza sendotzeko eta sistema demokratikoaren narriadurari aurrea hartzeko. Hori aitortu eta ezartzea funtsezkoa da kalitate oneko kudeaketa publikoa, eraginkorra eta ekitatiboa bermatzeko. 

Hain zuzen ere, defentsa-erakundeek funtsezko zeregina dute administrazio onerako eskubidea sustatzen, herritarren eskubideen bermatzaile gisa jardunez eta administrazio publikoen jardunerako hobekuntzak proposatuz.

Gainera, jardunaldi horien esparruan, joan den ekainaren 12an Bartzelonan elkartu ziren Andaluziako, Kanarietako, Kataluniako eta Arartekoko nerabeen kontseiluetako 12 gazte, gazteak administrazioarekin nola erlazionatzen diren hausnartzeko eta administrazio ona izateko hobekuntza-iradokizun zehatzak agiri batean jasotzeko, gazteen ikuspegitik. Gazte horietako 6 ordezkarik agiri hori aurkeztuko dute Gasteizko jardunaldietan.

EGITARAUA

Vitoria-Gasteiz, 2024ko urriaren 25a