Hori dela-eta,
Gomendioen
kapituluan gaineratu behar izan
dugu erabilera-eten digitalean dauden taldeei zuzendutako
prestakun­tza ekin­tzak, lantegi adierazleak, etab. areago­
tzearen premia. Horien berariaz­ko helburua euren interesgu-
neekin eta bizi kalitatea eta ongizatea hobe­tzeko aukerekin
lo­tzen diren alderdietan
IKTek
dituz­ten aukerak susta­tzea da
(
hala nola, per­tsona helduen
zahartze positiboa
;
langabean
dauden herritarrei zuzendutako lan eta prestakun­tza bilake-
ta; IKTen erabileraren areago­tzea lanerako prestakun­tzaren
prestakun­tza-diseinuetan, etab.).
Osagarri gisa, herritarren kapa ia gehienen artean ospea eta
onespena lortu duten gailuen erabilera ere gomenda­tzen da,
hala nola, telefono mugikorra, halako ekin­tzen ahalmena eta
euren eragin maila handi­tze aldera.
3.6. 
Eskuratze-eten digitala
Az­terketarekin
ahalduntze digitalaren ereduaren
ikuspegitik
jarraituz, hirugarren heldutasun estadioa da
IKTak eskura­
tzearena
.
Hau da, une horretan herritarrak ohar­tzen dira
IKTek
onurak eta hobekun­tzak sor­tzen diz­kiela euren bizi­tzetan, ho-
rien erabilera inten­tsibo eta aurreratuagoa egitera bul­tzatuz.
Fase horretan ez dugu oinarriz­ko IKT tresnen noiz behinkako
erabileraz hi­tz egiten, une honetan per­tsonek ikertu ere egi-
ten dute IKTen erabilera berri­tzaileek, euren bizi­tzen ohiko eta
eguneroko alderdietan aplikatuta (lana, gizarte harremanak,
osasuna…), hobekun­tza eragina sor­tzen ote duten.
Beraz, eskura­tze-eten digitalaren az­terketa jorra­tzeko,
IKTen oinarriz­ko erabilerarekin konforma­tzen diren edo hura
eskura­tzean
heltze digitalaren
prozesu partikularrean aurre-
rago joan nahi ez duten per­tsona horien a­tzean dauden arra-
zoiak az­tertu nahi izan ditugu.
Horretarako, az­terketa IKTen eskura­tzean gako­tzat jo dugun
alderdien inguruan ardaz­tu dugu:
■
■
IKTen erabilgarritasuna hautematea.
Zen­tzu horre-
tan, ikerketaren prozesuan zehar inkestatu genituen eta
Internet erabil­tzen duten herritarren %13,5ak adierazi
du Interneten eta gainon­tzeko IKTen erabilerak ez duela
inolako hobekun­tzarik edo abantailarik sortu euren bizi­
tzetan. Kez­kagarria da %20ra arte igo­tzen dela 55 urte
baino gehiagoko per­tsonen ehunekoa. Bestalde, Internet
erabil­tzen duten etorkinen %65,5ak adierazi du IKTek
bereziki hobetu dituz­tela euren gizarte harremanak, hala
ere, ez dute uste lana bila­tzen lagun­tzen dietenik ez­
ta Euskadin lan baldin­tzetan hobekun­tza eragin dutenik.
Gogoeta horrekin bat egiten dute lehen hez­kun­tzako edo
gu­txiagoko ikasketak dituz­ten eta Internet erabil­tzen du-
ten Euskadiko herritarrek, horien artean %1,3ak bakarrik
uste du IKTek euren lan egoera hobetu duela. Zer ez­kuta­
tzen da orduan zifra horien a­tzean? Az­terketak azal­tzen
digu lotura argia dagoela IKTen inguruko ezagu­tza mai-
laren eta horien erabilera-maiz­tasunaren eta onurak an­
tzematearen artean (IKT ezagu­tza oinarriz­koagoak eta
erabilera maiz­tasun baxuagoak gure bizi kalitatean duten
eragina edo erabilgarritasunaren hautemate baxuagoa
dakarte). Baiez­tapen hori agerian gera­tzen da, adibidez,
IKTen ezagu­tza-profil altua duten eta tresna horien era-
bilera inten­tsiboa egiten duten per­tsonek IKTak erabilera
aurreratuetarako (hala nola, administrazioekiko izapideak,
bankuko kudeaketak, lan-bilaketa edo erosketak Internet
bidez egitea) erabil daitez­keenaren ain­tzatespen handia-
goa dutela ikustean. Era berean, lan egoera edo ikasketa
maila bezalako beste faktore ba­tzuk berriro ere fun­tsez­
koak dira
IKTek
euren bizi­tzetan eskainiko dutenaren per­
tzepzioan ezberdintasunak nabarmen­tzerakoan (ikasketa
maila baxuagoek eta kontrako lan egoerek erabilera au-
rreratuetan erabilgarritasunaren hautemate baxuagoekin
bat egiten dute).
■
■
Ez erabil­tzeak dakarren arriskua hautematea.
IKTak
eskuratzean
eten digitalaren sor­tzaile gisa har daitez­keen
beste iriz­pideetako bat IKTak gure bizi­tzetan gainera­tzen
ez baditugu gure bizi­tzen alor ezberdinetan (gizarte harre-
manak, lana, ikasketak, etab.) aukerak galdu edo gizarte-
eten bat paira­tzeko aukerak handiagotu geni­tzakeenaren
jakitun izatea da. Euskadiko herritarrei galde­tzen diegu-
nean zein­tzuk diren IKTak ez erabil­tzearen arriskuak
rank­
ing
aren hiru lehen postuak honako eran­tzunek osa­tzen
dituz­te: informazio falta, zaharkitua eta ez eguneratuak
gera­tzea eta gizarte isolamendua. Beste era batera esan-
da: behar bezalako informaziorik ez eduki­tzea, eguneratu-
ta ez egotea eta gizarte harreman onik ez izatea. %11,1ak
adierazi du ez duela uste horrek inolako desabantaila edo
arriskurik dakarrenik. Ehuneko horri aurpegia jar­tzen saia­
tzean egiaz­tatu dugu (­txostenean isla­tzen den moduan)
eten digitalak
paira­tzeko zaurkortasun handiagoa duten
taldeak
direla, hain zuzen ere, IKTak ez erabil­tzea inolako
arriskurekin lo­tzen ez dituz­tenak.
Zer­txobait gehiago sakon­tzen dugunean eta Internet erabil­
tzen duten herritarrei galde­tzen diegunean IKTak ez erabil­
tzea gizarte-etenaren faktore larrigarria izan zitekeela uste
ote duten, herritarren %56,5ak besterik ez du hori uste.
■
■
Nik behar ditudan gaitasun digitalak zein­tzuk di-
ren ezagu­tzea, gaitasun horien eskura­tze maila eta
eskura­tzeke ditudan gaitasunak eta nola eta non
eskura­tzea jakitea.
Datu nabarmena da, zalan­tzarik
gabe, inkestatutako herritarren %56,8 IKTen oinarriz­ko
erabil­tzaile­tzat jo­tzen dela. Faktore demografiko eta so-
zioekonomikoen arabera, neurri handiago batean oinarriz­
ko erabil­tzaile gisa identifika­tzen diren profilak erretiratuak
eta per­tsona helduak, emakumeak, lehen hez­kun­tzako
edo gu­txiagoko per­tsonak, etorkinak eta aniz­tasun fun­
tzional motaren bat duten per­tsonak dira.
Ahalduntze
digitalaren ereduaren
gakoetako bat per­tsonek helduta-
sun estadio ezberdinen artean mugi­tzeko duten auke-
ra da. Horretarako, ikasi behar da, probatu, praktikatu,
ba­tzuetan
ikasketa-etenekin
edo behar ditudan gaita-
sun digitalak zein­tzuk diren identifika­tzeko edo horiek
eskura­tzeko nora jo behar dudan jakiteko zailtasunekin
zerikusi handia duen teknologiaren erabileran heldutasun
bide per­tsonal moduko batekin jarraitu.
Jendeak ba al daki ahaldun­tze digital baten bidean sartuta
dagoela eta aurrera jarrai­tzeko gaitasuna edo beharra duela?
Inkestatutako herritarren %15,4k adierazi du ez duela inolako
beharrik an­tzeman IKTen erabileran ikasten edo sakon­tzen
jarrai­tzeko, une honetan euren esku dagoenarekin konforma­
tzen dira. Ehuneko horrek ikasten jarrai­tzeko beharra edo na-
hia onar­tzen duten Interneteko erabil­tzaile diren euskal herri-
tarren mul­tzo handi bat ere aipa­tzen du. Eta nola egiten dute?
E-
inklusioa
eta
E
uskadin
herritarrek
ikt
en
bitartez
gizartean
eta
eremu
publikoan
parte
hartzea
28
(
I). Txostenaren aurkezpena
I
Aurrekoa
ikusi